Thuốc cường dương Viagra gây ra tác dụng phụ trên thị lực

Kể từ khi ra đời năm 1998, Viagra (Sildenafil) đã cách mạng hóa thị trường thuốc điều trị rối loạn cương dương. Thuốc được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt cực kỳ nhanh. Đi sau Viagra là hai thuốc được ra đời sau đó 5 năm: Levitra (Vardenafil) và Cialis (Tadalafil). Tuy nhiên, ngay từ khi bắt đầu, rối loạn thị giác đã được liệt kê trong danh sách các tác dụng phụ của các thuốc này. Mặc dù hầu hết các tác dụng phụ này là nhẹ và chỉ diễn ra tạm thời, một số có thể nghiêm trọng và lâu dài.

Thuốc Viagra gây ra các tác dụng trên thị lực

Thuốc Viagra gây ra các tác dụng trên mắt
Thuốc Viagra gây ra các tác dụng trên mắt

Các thuốc điều trị rối loạn cương dương này ban đầu được sử dụng không liên tục trước khi quan hệ tình dục. Đó vẫn là vai trò chính của thuốc và vì có ít nhất 18 triệu người Mỹ bị rối loạn cương dương, đó thực sự là một vai trò quan trọng. Nhưng một số nam giới sử dụng thuốc điều trị rối loạn cương dương hàng ngày. FDA đã phê duyệt Tadalafil liều thấp hàng ngày cho rối loạn cương dương, và Sildenafil và Tadalafil với liều cao hơn hàng ngày cho bệnh tăng huyết áp động mạch phổi. Ngoài ra, nhiều bác sĩ tiết niệu đã kê đơn các thuốc này sau phẫu thuật cắt bỏ tiền liệt tuyến triệt để trong ung thư tuyến tiền liệt với hi vọng rằng chương trình “phục hồi dương vật” chưa được chứng minh này sẽ giúp phục hồi chức năng cương cứng sau phẫu thuật. Và nghiên cứu làm tăng khả năng những loại thuốc này một ngày nào đó có thể được sử dụng hàng ngày để điều trị các triệu chứng của tăng sản tuyến tiền liệt lành tính.

Sử dụng thuốc điều trị rối loạn cương dương hàng ngày có làm tăng nguy cơ rối loạn thị giác và các tác dụng phụ khác hay không? Một nghiên cứu giúp trả lời câu hỏi.

Viagra tác động trên emzym PDE

Sự cương cứng phụ thuộc vào lưu lượng máu tới dương vật. Chất trung gian hóa học quan trọng cho sự cương cứng là nitric oxide (NO). Chất này làm tăng lượng cGMP (GMP vòng) nội bào, qua đó làm giãn cơ trơn động mạch dương vật, khiến chúng mở rộng và tiếp nhận nhiều máu hơn.

NO rất quan trọng với sự cương cứng bình thường, nhưng nó không hoạt động một mình. Tham gia vào sự cương cứng còn có một enzyme khác có tên phosphodiesterase type 5 (PDE-5), enzyme này phá vỡ cGMP và làm giảm sự cương cứng.

Trong trường hợp bình thường, dương vật tạo ra đủ cGMP để tạo ra sự cương cứng và đủ PDE-5 để kết thúc sự cương cứng khi xuất tinh hoàn tất. Nhưng ở nhiều nam giới bị rối loạn cương dương, hệ thống phức tạp này mất cân bằng và các thuốc điều trị rối loạn cương dương đã nói ở trên sẽ đưa mọi thứ trở về đúng trật tự của nó. Tất cả chúng đều ức chế PDE-5, làm tăng nguồn cung cGMP. Trong khoảng 70% nam giới bị rối loạn cương dương, lượng cGMP tăng thêm sẽ cho phép sự cương cứng bền vững hơn để phát triển đáp ứng với kích thích tình dục.

Rối loạn cương dương
Rối loạn cương dương

Trong rối loạn cương dương, thuốc thường an toàn và dung nạp tốt. Trong một vài trường hợp, chúng có thể tạo ra sự cương cứng kéo dài (priapism) vì có ảnh hưởng quá mức đến các động mạch dương vật. Và đôi khi chúng có thể gây hạ huyết áp bằng cách giãn các động mạch ở nơi khác trong cơ thể. Đó là lý do tại sao những nam giới sử dụng bất kỳ loại thuốc nitrates hữu cơ nào không được phép sử dụng thuốc ức chế PDE-5 và tại sao những người đàn ông sử dụng thuốc chẹn α cho tăng sản tuyến tiền liệt lành tính phải hết sức thận trọng. Và mặc dù các thuốc này thường an toàn cho tim, nhưng nam giới bị đau tim hoặc đột quỵ gần đây, tăng huyết áp không kiểm soát được hoặc đau thắt ngực không ổn định cũng không nên dùng chúng.

Các tác dụng phụ phổ biến hơn nhưng ít nghiêm trọng hơn của các thuốc trên cũng có thể liên quan đến động mạch. Đỏ bừng mặt, đau đầu và sung huyết mũi đứng đầu danh sách. Các phản ứng bất lợi khác bao gồm đau lưng, đau cơ, khó tiêu và phát ban. Đây đều là những triệu chứng tạm thời, nhưng mất thính lực đột ngột, mặc dù hiếm gặp, có thể là vĩnh viễn.

Mắt cũng có enzyme PDE

Các vấn đề về thị giác đã được phát hiện sớm từ khi bắt đầu sử dụng Viagra. Một số nam giới dùng thuốc điều trị rối loạn cương dương đã phát triển rối loạn thị giác, điển hình là mờ mắt, suy giảm thị lực màu hoặc chứng nhìn xanh. Các bác sĩ tin rằng những vấn đề này xảy ra vì thuốc ức chế PDE-5 cũng ức chế luôn cả PDE-6, một loại enzyme có liên quan được tìm thấy ở võng mạc ở phía sau mắt. Giống như các tác dụng phụ phổ biến hơn, những vấn đề thị giác này là nhẹ và tạm thời, nhưng chúng là lý do khiến FDA phải cảnh báo các phi công không nên uống các thuốc này trong vòng sáu giờ trước khi bay. Và kể từ năm 1998, những nam giới bị viêm võng mạc sắc tố, một bệnh về mắt hiếm gặp, đã được cảnh báo về tác hại có thể có từ các thuốc này.

Sau đó vài năm, một tác dụng phụ hiếm gặp nhưng cực kỳ nghiêm trọng khác cũng được thêm vào danh sách các tác dụng phụ của thuốc ức chế PDE-5. Bệnh lý thần kinh thị giác phía trước do thiếu máu cục bộ không do động mạch (NAION) là một rối loạn chưa được hiểu rõ hoàn toàn nhưng có thể gây mù vĩnh viễn do chặn lưu lượng máu đến dây thần kinh thị giác. Vào tháng 3/2005, các bác sĩ đã báo cáo bảy nam giới bị suy giảm thị lực trong vài giờ sử dụng Viagra. Kể từ đó, các trường hợp bổ sung đã được báo cáo cho FDA, nhưng chúng vẫn chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong số hàng triệu lần sử dụng các loại thuốc này mà không gặp vấn đề gì.

Không có mối quan hệ nhân quả rõ ràng giữa thuốc điều trị rối loạn cương dương và NAION, nhưng rõ ràng những nam giới có tiền sử NAION không nên sử dụng thuốc và bất kỳ nam giới nào bị mất thị lực sau khi dùng thuốc nên ngừng sử dụng nó và tìm kiếm sự chăm sóc kịp thời từ các chuyên gia. Cần có nhiều nghiên cứu hơn – và mối quan tâm về NAION là một trong những điều thúc đẩy nghiên cứu về thuốc điều trị rối loạn cương dương và thị lực.

Thử nghiệm lâm sàng nghiên cứu tác dụng phụ của Viagra trên mắt

Thử nghiệm lâm sàng Viagra
Thử nghiệm lâm sàng Viagra

Nghiên cứu bao gồm những nam giới trong độ tuổi từ 30 đến 65 có sức khỏe chung tốt. Không ai trong số các tình nguyện viên mắc bệnh đái tháo đường hoặc bệnh mắt nghiêm trọng và một số lượng không xác định có “rối loạn cương dương nhẹ”. Những nam giới này được chỉ định ngẫu nhiên dùng 5 mg Tadalafil, 50 mg Sildenafil hoặc giả dược mỗi ngày. Phân tích dựa trên 194 nam giới đã hoàn thành sáu tháng điều trị và 18 người khác hoàn thành ít nhất ba tháng.

Tất cả những nam giới đã kiểm tra mắt chi tiết trước, trong và sau khi điều trị. Các nghiên cứu bao gồm thị lực, áp lực nội nhãn, trường thị giác, phân biệt màu sắc, giải phẫu mắt và điện võng mạc ký.

Chỉ có một người đàn ông gặp phải các triệu chứng thị giác, anh ta bị tắc động mạch võng mạc, nhưng thuộc nhóm giả dược. Và thử nghiệm chi tiết không cho thấy bất kỳ tác dụng phụ đáng kể nào sau ba đến sáu tháng dùng Tadalafil hoặc Sildenafil hàng ngày.

Nghiên cứu này đã trấn an mọi người, nhưng nó không thể loại bỏ tất cả sự lo lắng về việc thuốc điều trị rối loạn cương dương có thể ảnh hưởng đến mắt như thế nào. Các tình nguyện viên có độ tuổi trung bình 44.5 tuổi, họ trẻ hơn nhiều so với những nam giới trung bình mắc rối loạn cương dương. Và vì các đối tượng khỏe mạnh, họ không có các yếu tố nguy cơ NAION, bao gồm đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh động mạch vành, cholesterol cao, hút thuốc và các bệnh về mắt khác, cũng như tuổi cao.

Hiện tại, nguy cơ NAION không đủ lớn để ngăn những nam giới cần thuốc sử dụng chúng. Nhưng nó đã nhắc nhở tất cả nam giới trên 50 tuổi cần được chăm sóc mắt thường xuyên. Không nên sử dụng thuốc trừ khi thực sự cần thiết, và nếu có sử dụng, người dùng nên cảnh giác về các tác dụng phụ có thể xảy ra. Trên hết, bệnh nhân nên nhận các loại thuốc này từ một bác sĩ có chuyên môn và có thể tư vấn về việc sử dụng chúng, không phải là từ những “bác sĩ” trên internet.

Tài liệu tham khảo

ED pills and eyes,

https://www.health.harvard.edu/newsletter_article/ed-pills-and-eyes

[Tổng Hợp] 7 điều bạn nên biết về thuốc cương dương Viagra: https://viagra.edu.vn/

 

 

Dược sĩ Lưu Anh

Dược sĩ Lưu Anh. Học dược sĩ tại trường Đại học Dược Hà Nội.